پایان نامه روایتگری معلولیت در سینمای ایران

چکیده

رسانه­ها بازتاب زندگی روزمره ما هستند و با زبان نشانه، حوادث و گروه­های مختلف را به تصویر می­کشند.در این میان، سینما از جمله رسانه­های تصویری محسوب می­شود که با زبان تصویر و نماد، موضوعات مختلف در سطح جامعه را مطرح می­کند. در این پژوهش، موضوع معلولیت در سینمای ایران مدّ نظر قرار گرفته است. معلولین از جمله گروه­هایی هستند که در رسانه­ها بازنمایی می­شوند اما چگونگی این بازنمایی و تصویری که از آن­ها در سینما ارائه می­شود حائز اهمیت است بدین منظور، سؤال­های اصلی که در این رابطه مطرح می­شوند این است که آیا نحوه بازنمایی معلولیت به گونه­ای مثبت است یا منفی؟ جایگاه معلولین در سینمای ایران چگونه است؟ ابعاد و گونه­های روایتگری معلولیت به چه صورت است و موضوعات مرتبط با پدیده معلولیت کدامند؟ به منظور دست­یابی به این پرسش­ها شش فیلم از سینمای ایران با نام­های این­جا بدون من، بید مجنون، رنگ خدا، آواز گنجشک­ها، بچه­های ابدی و میم مثل مادر انتخاب شده که به روش تحلیل روایت و از طریق تکنیک­های بارت، استراوس، تودورف و گریماس مورد تحلیل قرار گرفته­اند. در انتخاب این فیلم­ها از نمونه­گیری هدفمند غیر احتمالی استفاده شده­است و واحدهای تحلیل، صحنه و شخصیت است. از طرفی دیگر این فیلم­ها به گونه­ای انتخاب شده­اند که تمام گونه­های معلولیت از جمله معلولیت حرکتی، معلولیت ذهنی، معلولیت احشایی (ناراحتی قلبی، کلیوی، تنفسی) و معلولیت حسی (بینایی و شنوایی) را پوشش دهند.

سینما با به تصویر کشیدن خشونت نمادین نسبت به معلولین، طرد اجتماعی آن­ها توسط خانواده و اطرافیان، کلیشه­سازی و استفاده از تز کم­نمایی و به حاشیه راندن آن­ها تصویری منفی از این گروه به نمایش می­گذارد هرچند سعی بر تصویرسازی مثبت از پدیده معلولیت و معلولین داشته باشد، اما فضای کلی فیلم­ها و کنش­هایی که در فیلم نسبت به افراد معلول اعمال می­شود، جایگاه منفی این افراد در جامعه، طبیعی­سازی و وجود افکار قالبی درباره معلولیت و معلولین را پررنگ­تر می­کند.

واژگان کلیدی: سینما، بازنمایی، معلولیت، داغ ننگ، روایت

 فهرست مطالب

 فصل اول: کلیات پژوهش ………………………………………………………………………………………….1

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………… 2

1-1)طرح موضوع و تعریف آن ………………………………………………………………………………………….. 2

1-2) بیان ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق ……………………………………………………………………….. 6

1-2-1) ضرورت و اهمیت نظری یا علمی ………………………………………………………………………….. 6

1-2-2) ضرورت و اهمیت عملی یا اجتماعی ……………………………………………………………………… 7

1-3) تشریح فرایند تاریخی موضوع تحقیق …………………………………………………………………………. 7

1-4) اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………….. 8

1-4-1) هدف کلی……………………………………………………………………………………………………………. 8

1-4-2) اهداف جزئی ………………………………………………………………………………………………………. 8

فصل دوم: تدارک نظری تحقیق …………………………………………………………………………………. 9

2-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………. 10

2-2) تاریخچه ……………………………………………………………………………………………………………….. 11

2-2-1) تاریخچه سینما در جهان …………………………………………………………………………………….. 11

2-2-2) تاریخچه سینما در ایران ……………………………………………………………………………………… 13

2-3)مستندات مفاهیم ……………………………………………………………………………………………………… 16

2-3-1) بازنمایی ……………………………………………………………………………………………………………. 16

2-3-1-1) تعریف بازنمایی …………………………………………………………………………………………….. 16

2-3-1-2)استوارت هال و بازنمایی ………………………………………………………………………………….. 16

2-3-1-3)کلیشه­سازی و بازنمایی ……………………………………………………………………………………. 23

2-3-1-4)خشونت نمادین …………………………………………………………………………………………….. 31

2-3-2)تعریف داغ ننگ …………………………………………………………………………………………………. 33

2-3-2-1)داغ ننگ از دیدگاه گافمن ……………………………………………………………………………….. 34

2-3-2-2)مفهوم رؤیت پذیری ……………………………………………………………………………………….. 36

2-3-2-3)مفهوم اطلاعات اجتماعی ………………………………………………………………………………… 37

2-3-2-4)مفهوم نمادهای پنهان­کننده هویت …………………………………………………………………….. 38

2-3-2-5)مدیریت اطلاعات و پنهان کردن داغ ننگ ………………………………………………………….. 39

2-3-3)معلولیت ……………………………………………………………………………………………………………. 42

2-3-3-1)تعریف نقص …………………………………………………………………………………………………. 42

2-3-3-2)تعریف ناتوانی ……………………………………………………………………………………………….. 43

2-3-3-3)نقص از دیدگاه گافمن ……………………………………………………………………………………. 44

2-3-3-4)تعریف معلولیت …………………………………………………………………………………………….. 46

2-3-3-5)ویژگی­های معلولیت ………………………………………………………………………………………. 48

2-3-3-6)معلولیت از دیدگاه پزشکی ……………………………………………………………………………… 49

2-3-3-7)رویکردهای فایفر به معلولیت ………………………………………………………………………….. 50

2-3-3-8)انواع پارادایم­های معلولیت ………………………………………………………………………………. 52

2-3-3-9)تعریف توان­بخشی …………………………………………………………………………………………. 53

2-3-3-10)فلسفه توان­بخشی ………………………………………………………………………………………… 54

2-3-3-11)اهداف توان­بخشی ……………………………………………………………………………………….. 55

2-3-3-12)تعریف تبعیض ……………………………………………………………………………………………. 55

2-3-3-13)تبعیض فردی ……………………………………………………………………………………………… 58

2-3-3-14)تبعیض نهادی­شده ……………………………………………………………………………………….. 58

2-3-3-15)مفهوم دیگری سازی ……………………………………………………………………………………. 58

2-3-4)مفهوم روایت ……………………………………………………………………………………………………. 59

2-3-4-1)تعریف روایت ……………………………………………………………………………………………… 59

2-3-4-2)تعریف روایت­شناسی ……………………………………………………………………………………. 63

2-3-4-3)اجزای روایتگری …………………………………………………………………………………………. 66

2-3-4-4)موضوع …………………………………………………………………………………………………….. 73

2-3-4-5) درون­مایه …………………………………………………………………………………………………. 73

2-3-4-6)ساختار و پلات …………………………………………………………………………………………. 73

2-3-4-7)تعریف توالی …………………………………………………………………………………………….. 74

2-3-4-8)تعریف زاویه دید، کانون دید و راوی …………………………………………………………… 74

2-3-4-9)انواع راوی…………………………………………………………………………………………………..76

2-3-4-10)تعریف شخصیت………………………………………………………………………………………..77

2-3-4-11)تعریف شخصیت­پردازی………………………………………………………………………………78

2-3-4-12)تکنیک………………………………………………………………………………………………………78

2-3-4-13)لحن…………………………………………………………………………………………………………78

2-3-4-14)ضرب­آهنگ………………………………………………………………………………………………79

2-3-4-15)زمینه………………………………………………………………………………………………………..79

2-3-4-16)تعریف زمان و مکان در روایت…………………………………………………………………..80

2-3-4-17)زمان­مندی روایت……………………………………………………………………………………..80

2-3-4-18)تقابل بین داستان و روایت…………………………………………………………………………81

2-3-4-19)روایت سینمایی………………………………………………………………………………………..82

2-3-5)نظریه­های روایت……………………………………………………………………………………………83

2-3-5-1)ارسطو………………………………………………………………………………………………………83

2-3-5-2)فرمالیسم روسی…………………………………………………………………………………………85

2-3-5-3)ساختارگرایی…………………………………………………………………………………………….87

2-3-5-4)پست مدرنیسم………………………………………………………………………………………….90

2-3-6)پژوهش­های پیشین………………………………………………………………………………………..91

2-3-7)چارچوب نظری……………………………………………………………………………………………93

2-3-7-1)نظریه بازنمایی ………………………………………………………………………………………. 93

2-3-7-2)نظریه داغ ننگ گافمن ……………………………………………………………………………. 95

2-3-8)مدل مفهومی …………………………………………………………………………………………….. 96

فصل سوم: روش­شناسی تحقیق……………………………………………………………………….100

3-1)شمای تحقیق………………………………………………………………………………………………105

3-2)سؤال­های تحقیق…………………………………………………………………………………………101

3-3)تعاریف نظری و عملی متغیرها و مفاهیم………………………………………………………..101

3-4)روش تحقیق………………………………………………………………………………………………105

3-5)تکنیک تحقیق…………………………………………………………………………………………….107

3-6)واحد تحلیل……………………………………………………………………………………………….111

3-7)جامعه آماری………………………………………………………………………………………………111

3-8)برآورد حجم نمونه……………………………………………………………………………………..111

3-9)روش نمونه­گیری……………………………………………………………………………………….115

3-10)رویه گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………112

3-11)سطح تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………………………………………………..112

...

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید