پایان نامه قراردادهای انتقال و واگذاری سهام

دانشگاه پیام نور مرکز تهران 

دانشکده علوم انسانی

گروه علمی  حقوق

عنوان پایان نامه:

«قراردادهای انتقال و واگذاری سهام»

استاد راهنما:

دکتر مصطفی السان

استاد راهنمای همکار:

دکتر محمد عظیمی

پایان نامه

 برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

در رشته حقوق خصوصی 

خردادماه 1388

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

سهم در شرکتهای سهامی (عام و خاص) بیانگر مشارکت دارنده آن در سرمایه شرکت است یعنی سهامداران در اصل همان آورندگان سرمایه شرکت هستند.

سهامداران به تبع همین امر و مالکیت سهام شرکت دارای حقوق و مزایای ناشی از این مالکیت ،در شرکت می شوند. این حقوق و مزایا خواه مالکیت سهام در اثرپذیره نویسی حاصل شده باشد خواه در اثر انتقال و واگذاری سهام شرکت باشد، به سهامدار تعلق خواهد گرفت.

این حقوق مزایا و تکالیف گاه ناشی از قانون است و گاه ناشی از درج در اساسنامه می باشد و مشمول کسانی که در تصویب اساسنامه نیز دخالتی نداشته اند هم می شود نظرات مختلفی در خصوص ماهیت سهم و اینکه آیا سهم مال است یا خیر،

بیان شده است و یکی از نظرات اینست که سهم مال ذاتی نیست بلکه ماهیت خاصی است که بیانگر یکسری حقوق و تعهدات در شرکت است.

یکی از اوصاف مهم و ذاتی سهام، قابلیت انتقال آزادانه انست و هیچ توافقی حتی در اساسنامه شرکت هم نمی تواند این آزادی را بصورت مطلق محدود کند.

قالبهای مختلف حقوقی برای تحلیل انتقال و واگذاری سهام ارائه شده است که با توجه به مجموع آنها، قالب حقوقی عقد بیع، مناسب ترین قالب است که بوسیله آن، سهامداران حقوق و مزایای ناشی از مالکیت سهام خود را به دیگری منتقل می نماید. و در این راستا، شرایط عمومی صحت عقد و همچنین شرایط اختصاص بایستی وجود داشته باشد.

سهام شرکت های سهامی به دوشکل بی نام و با نام صادر می شود که نوع آنها را اساسنامه شرکت تعیین خواهد کرد.

انتقال و واگذاری سهام بی نام بصورت قبض و اقباض است و نیاز به تشریفات خاص ندارد ولی در مورد انتقال و واگذاری سهام با نام رعایت تشریفات قانونی و اساسنامه ای الزامی است.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

مقدمه————————————————————– 1

الف) بیان مسأله و اهیمت آن——————————————— 1

ب) اهداف تحقیق—————————————————– 2

ج) فرضیه های تحقیق————————————————– 4

د)روش تحقیق——————————————————- 4

هـ) سابقه و ضرورت انجام تحقیق—————————————– 5

و)ترتیب فصول—————————————————— 5

فصل اول- کلیات

مبحث اول- تعریف و شناخت سهم—————————————- 6

گفتار اول- تعریف سهم———————————————— 6

الف) تعریف لغوی سهم———————————————— 6

ب)تعریف اصطلاحی————————————————– 6

گفتار دوم- انواع سهم————————————————– 7

الف) اقسام سهم از حیث آورده——————————————- 7

• سهم سرمایه————————————————— 7
• سهم انتفاعی————————————————— 8
• سهم موسس————————————————— 8
• سهام بلوکی کنترلی———————————————9
• سهام بلوکی مدیریتی——————————————— 9

ب) انواع سهم از حیث مزایای مربوط به آن———————————- 9

– سهم ممتاز——————————————————— 9

– سهم عادی——————————————————– 9

ج) انواع سهام از حیث سهولت انتقال————————————— 9

– سهم با نام——————————————————— 9

– سهم بی نام——————————————————– 10

گفتار سوم: بررسی مقایسه ای سهم با سهم الشرکه و اوراق قرضه——————- 11

الف) مقایسه سهم با سهم الشرکه—————————————— 11

ب) مقایسه سهم با اوراق قرضه——————————————- 11

– وجوه تشابه——————————————————– 11

– تفاوت ها——————————————————— 12

مبحث دوم- مبنا و تحلیل حقوقی سهم————————————– 13

گفتار اول- مبنای حقوقی سهم——————————————– 13

الف) حقوق انگلیس————————————————— 14

ب) حقوق ایران—————————————————— 15

گفتار دوم- تحلیل حقوقی سهم——————————————- 16

الف) نظریه عینی بودن ماهیت حقوقی سهم———————————– 16

ب) نظریه دینی بودن ماهیت حقوقی سهم———————————— 17

ج) ماهیت خاص سهم————————————————- 18

د) ماهیت حقوقی سهام از دیدگاه حقوق موضوعه ایران————————– 19

هـ) ماهیت حقوقی سهام از دیدگاه حقوقدانان ایرانی—————————- 19

مبحث سوم- خصایص حقوقی سهم—————————————- 24

گفتار اول- قابلیت نقل و انتقال آزادانه————————————– 24

گفتار دوم- منقول بودن سهم——————————————— 25

الف) تأمین و توقیف سهام توسط خود شرکت——————————– 26

ب) تأمین و توقیف سهام توسط طلبکاران———————————— 27

– توقیف سهام بی نام————————————————– 27

– توقیف سهام با نام————————————————— 27

گفتار سوم- قابلیت به رهن گذاشتن سهام(قابلیت توثیق)————————- 28

فصل دوم- تشریفات حقوقی و شرایط انتقال سهام

مبحث اول- قالب حقوقی انتقال——————————————- 31

گفتار اول- مقایسه قرارداد انتقال سهام با عقود معین مندرج در قانون —————- 31

الف) بیع———————————————————– 31

• بیع سهام از دیدگاه حقوق موضوعه (قوانین مدنی و تجارت)—————- 32
• نظر حقوقدان ها در مورد بیع سهام———————————– 33
• بیع سهام از دیدگاه فقیهان—————————————– 34
• نظر مورد اختیار———————————————— 35

ب) تبدیل تعهد—————————————————— 36

ج) انتقال دین و طلب————————————————– 37

گفتار دوم- وضعیت خاص قرارداد انتقال سهام——————————– 37

گفتار سوم- فروش استقراضی سهام(short selling)————————— 39

الف) وضعیت قرارداد فروش استقراضی سهام——————————— 39

ب) بررسی فقهی فروش استقراضی—————————————- 41

ج) تفاوت های فروش استقراضی سهام باخرید وفروش نقد و سلف سهام———— 43

مبحث دوم- شرایط عمومی انتقال سهام————————————- 43

گفتار اول- قصد و رضا————————————————- 44

گفتار دوم- ایجاب و قبول———————————————– 44

الف) انتقال سهام با نام در خارج از بورس اوراق بهادار————————– 45

ب) انتقال سهام در بورس اوراق بهادار————————————– 47

– بورس تهران——————————————————- 48

1- دادوستد سنتی در بورس تهران—————————————– 48

2- بهره گیری از فناوری اطلاعات در بازار بورس تهران————————- 50

3- راهکارهای توسعه فناوری اطلاعات در بازار بورس ایران———————- 52

4- اشکالات بازار معامله آنلاین (دادوستد الکترونیک سهام)———————– 54

– بورس لندن——————————————————– 56

گفتار سوم- اهلیت متعاملین———————————————- 56

الف) اشخاص حقوقی————————————————– 56

ب) اشخاص حقیقی————————————————— 57

ج)بیگانگان———————————————————- 57

د)خرید سهام توسط خود شرکت—————————————— 58

گفتار چهارم- موضوع انتقال (مورد معامله)———————————– 60

الف) سهم———————————————————- 60

• جنبه مادی سهم———————————————— 60
• گواهینامه موقت سهم——————————————— 61
• ورقه سهم—————————————————- 61
• گواهینامه نقل و انتقال سهام—————————————- 62
• بورس تهران————————————————— 62
• بورس لندن————————————————— 63
• جنبه غیر مادی سهم——————————————— 64

ب) قیمت سهام—————————————————— 64

– تعیین قیمت سهام در انتقال سهام در خارج از بورس اوراق بهادار—————– 64

– تعیین قیمت سهام در انتقال سهام در بورس اوراق بهادار———————— 65

ج) انتقال حقوق ناشی از مالکیت سهم————————————– 66

– حقوق مالی——————————————————– 67

– حقوق غیر مالی—————————————————– 68

مبحث سوم- شرایط اختصاص انتقال و واگذاری سهام————————— 69

گفتار اول- قبض اوراق سهام بی نام—————————————- 69

گفتار دوم- ثبت انتقال سهام با نام در دفتر ثبت سهام شرکت———————- 70

الف) تشریفات و نحوه ی ثبت انتقال————————————— 70

ب) اثر حقوقی ثبت————————————————— 73

گفتار سوم- شرایط واگذاری و نقل و انتقال سهام در بورس اوراق بهادار————– 74

الف) شرایط شرکت عرضه کننده سهام————————————– 76

ب) شرایط راجع به سهام عرضه شده در بورس——————————– 77

فصل سوم- موانع و محدودیت های واگذاری و انتقال سهام و تأثیر عوامل خارجی بر انتقال سهام

مبحث اول- موانع و محدودیت های قانونی ———————————- 79

گفتار اول- انتقال سهام شرکت های منحل شده——————————– 80

گفتار دوم- انتقال سهام بعضی شرکت های دولتی—————————— 81

گفتار سوم- انتقال سهام وثیقه مدیران شرکت———————————- 82

مبحث دوم- محدودیتهای قراردادی—————————————- 82

گفتار اول- شرکت سهامی عام——————————————– 84

گفتار دوم- شرکت های سهامی خاص————————————– 86

الف) ایجاد شروط محدود کننده——————————————- 87

• شرط درج شده در اساسنامه—————————————- 87
• تصمیم مجمع عمومی فوق العاده———————————— 87

ب) اقسام شروط محدود کننده——————————————- 89

– شرط موافقت مدیران با انتقال——————————————- 89

– شرط موافقت مجمع عمومی شرکت با انتقال——————————– 91

– حق تقدم سایر سهامداران در خرید سهام———————————– 91

ج) محدوده و قلمرو شروط محدود کننده انتقال سهام————————— 93

مبحث سوم- تأثیر سیاستهای دولت و شرایط بازار بر قراردادهای انتقال و واگذاری سهام– 95

گفتار اول- تأثیر خصوصی سازی و سیاستهای کلی اصل44 قانون اساسی جمهوری اسلامی بر        انتقال سهام      96

گفتار دوم- تأثیر ملی کردن و مصادره بر انتقال سهام و حقوق سهامداران————– 108

گفتار سوم- تأثیر نوسانات بازار بر انتقال سهام و حقوق سهامداران—————— 112

فصل چهارم- آثار حقوقی انتقال و واگذاری سهام

مبحث اول- انتقال مالکیت سهام——————————————- 115

گفتار اول- حدود و قلمرو مالکیت سهام———————————— 115

الف) انتقال تعهدات ناشی از سهم—————————————– 115

ب) انتقال حقوق و مزایای ناشی از سهم————————————- 118

ج)انتقال مالکیت قسمتی از سرمایه شرکت———————————– 121

گفتار دوم- اصول و قواعد مهم حاکم بر انتقال و واگذاری سهام——————– 122

الف) مصونیت انتقال گیرنده از عیوب ناشی از پذیره نویسی و تخصیص سهام———- 122

ب) قاعده استاپل—————————————————– 124

– استاپل علیه شرکت  صادرکننده سهم(ناشرسهم)—————————— 125

– استاپل علیه مالک حقیقی سهم—————————————— 127

مبحث دوم- آثار انتقال و واگذاری سهام نسبت به انتقال دهنده و منتقل الیه———— 128

گفتار اول- وظایف و تکالیف انتقال دهنده سهم——————————– 129

الف) تسلیم اوراق سهام و اسناد انتقال————————————– 129

ب) اجرای حقوق و تعهدات ناشی از سهم———————————– 130

ج) تعهد انتقال دهنده راجع به ثبت انتقال———————————— 130

گفتار دوم- وظایف و تکالیف منتقل الیه————————————- 131

الف) پرداخت قیمت سهام———————————————- 131

ب) پرداخت اقساط راجع به قیمت سهام———————————— 132

مبحث سوم- آثار انتقال و واگذاری سهام نسبت به شرکت———————— 132

گفتار اول- ثبت انتقال در دفاتر ثبت سهام شرکت—————————— 133

نتیجه گیری و پیشنهادات———————————————— 135

منابع و مآخذ——————————————————– 138

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید