پایان نامه دفاع مشروع بر روی اجرام آسمانی ومنطقه قطب جنوب

معاهده اصول فعالیت دولت ها در کاوش واستفاده از فضا شامل ماه و اجرام آسمانی.(معاهده  فضاء ماوراء جو)

این معاهده بر اساس قطعنامه شماره ۲۲۲۲  در سی و یکمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ ۱۹ دسامبر ۱۹۶۶ تصویب شد و در ۲۷  ژانویه ۱۹۶۷ به امضاء رسید و در ۱۰ اکتبر ۱۹۶۷ به مرحله اجرا در آمد.

این معاهده حاکم بر فعالیتهای کشورها در کشف و استفاده از فضا شامل ماه و دیگر اجرام آسمانی بوده[۱]و اساس و قالب بین المللی لازم، در بهره برداری دولت ها از فضا را بیان می کند[۲]. معاهده فضا از ۱۷ ماده تشکیل شده است [۳]. سه ماده اول این معاهده مقررات مربوط به استفاده و اکتشاف از فضا را بیان می کنند و همچنین ۹ مقررات دیگر در این معاهده وجود دارد که کشف و استفاده از فضا را کنترل می کنند. این مقررات به شرح ذیل می باشند:

۱- فضا و اجرام آسمانی برای تمام کشورها جهت کشف و بهره برداری، بر اساس برابری و مطابق با قوانین بین المللی آزاد می باشد.

۲- فضا واجرام آسمانی موضوع تخصیص ملی به هر نحوی از انحا قرار نمی گیرند.

۳- کشف و استفاده از فضا باید در راستای منافع و بهره مندی تمام بشریت صورت گیرد.

۴- فعالیت دولت ها در کشف و بهره مندی از فضا باید مطابق با قوانین بین المللی از جمله منشور سازمان ملل در حمایت از حفظ صلح و امنیت بین المللی و ترویج همکاری و مشارکت بین المللی انجام پذیرد.

۵- کشورها در عرصه بین المللی، مسوول فعالیت های ملی خود در فضا هستند، خواه این فعالیت ها توسط آژانس های دولتی  یا نهادهای غیر دولتی اجرا شود و برای حصول اطمینان از اینکه فعالیت های نهادهای غیردولتی با تبعیت از مقررات معاهده فضا صورت می گیرند؛ فعالیت این نهادها منوط به اجازه و نظارت مداوم کشور مربوطه است.

۶- در اکتشاف و استفاده از فضا، کشورهای عضو معاهده می بایست به واسطه قواعد همکاری و مساعدت های دو جانبه راهنمایی شوند و تمام فعالیت هایشان را در فضا با توجه به منافع دیگر کشورها اجرا کنند. اگر یکی از کشورهای عضو پیمان اعتقاد بر این داشته باشد که فعالیت یا آزمایش طراحی شده بوسیله آن، به طور بالقوه مغایر با فعالیت های صلح طلبانه ی دیگر کشورهای عضو در استفاده صلح آمیز از فضا است، می بایست متعهد شود پیش از آنکه اقدامی در زمینه این گونه فعالیت ها صورت پذیرد، رایزنی های بین المللی لازم را در این زمینه  انجام دهد.

۷-کشورهای عضو این معاهده که شیء را به فضا پرتاب کرده اند، مادامی که آن شیی در فضا و یا اجرام آسمانی قرار دارد، اختیارات قانونی برای کنترل بر روی شیء ارسالی خود و همچنین پرسنل وابسته به آن را، می بایست دارا باشند. مالکیت اشیاء فرستاده شده به فضا و همچنین اجزاء تشکیل دهنده آنها، تحت تاثیر عبور آنها از فضا و یا برگشت آنها به زمین نمی باشند. چنین اشیایی و اجزاء تشکل دهنده آنها اگر در کشوری به غیر از کشوری که در آن جا به ثبت رسیده اند یافت شوند، باید به کشور ثبتی خود برگردانده شوند.

۸-دولت های عضو معاهده باید فضانوردان را  به عنوان نمایندگان بشریت در فضا بداند و همچنین می بایست در صورت بروز هر گونه پیشامد و یا فرود اضطراری در قلمرو کشوری دیگر و یا بر روی دریا ها ، به آنها مساعدت لازم را ارایه دهند. فضانوردانی که چنین فرود اضطراری داشته  باشند، باید با امنیت و بی درنگ به کشور ثبتی وسیله ی فضایی خود بازگردانده شوند[۴].

۹- هر یک از کشورهای عضو این معاهده که شیء را تهیه و به فضا پرتاب کرده اند و همچنین هر یک از کشورهای عضو که در آن محدوده ی سرزمینی قرار دارند و یا از تسهیلات شیء پرتاب شده استفاده می کنند، در سطح بین المللی مسوول خسارت های وارده به دیگر کشورهای عضو و یا به اشخاص حقیقی و حقوقی که از طرف این شیء و یا اجزای تشکیل دهنده آن  در زمین،  هوا و یا فضا، به آنها ضرری وارد آید ،می باشند.

۱-۱-۳-۱-بررسی  تاریخچه  معاهده فضا(OST)

معاهده فضاء ماوراء جو(۱۹۶۷) ارائه دهنده یک چارچوب قانونی اولیه و پایه برای اداره وکنترل فضا است. این معاهده اولین قرارداد چند جانبه ای است که تاحد امکان راهنمایی های لازم به دولت ها جهت اکتشاف، استفاده و بهره برداری صلح آمیز از فضا را ارائه داده است.[۵] این معاهده در۱۰ اکتبر سال ۱۹۶۷ به اجرا درآمد ۹۸ کشور تاکنون این معاهده را تصویب کرده ودرحالی که ۲۷ کشور هنوز این معاهده را امضاء نکرده اند.[۶]امروزه با توجه به اینکه استفاده از فضا کاری متداول شده اهداف ost نیز به تناسب آن گسترده تر شده است. درسال ۱۹۶۷ هفت کشور در فضا ماهواره داشتند این درحالی است که این عدد تا ۴۷ کشور افزایش یافته است.[۷] استفاده از فضا دردهه های اخیر بطور چشمگیری افزایش یافته است. درسرتاسر دنیا درحال حاضر مردم برای امنیت، مسافرت، برقراری ارتباطات، مدیریت منابع و اکتشافات، سیستم های اعلام خطر زودهنگام، سرویس های پزشکی و سرگرمی وابسته به توانایی های فضایی هستند. این توانایی ها به هیچ عنوان قابل مقایسه با توانایی های ۴۰ سال گذشته ماهواره ها نمی باشند. معاهده فضا، به طور کلی مبانی استفاده گسترده از فضا را بنا نهاده است اما این معاهده به روشنی پاسخگوی پیشرفت های فزاینده فعالیتهای دولت ها درفضا نمی باشد[۸]. تهدیدهای درحال رشد درمحیط فضا، افزایش رقابت های نظامی درفضا، تهدید ماهواره ها و سایر دارایی های فضایی ازجمله مواردی هستند که اهداف جامع معاهده فضا را به نوعی به خود درگیر می کند.

۲-۱-۳-۱-اهداف و روح معاهده فضا(ost)        

معاهده فضا توسط کمیته سازمان ملل و براساس استفاده صلح آمیز از فضا تهیه و نوشته شده است. این معاهده تمام فعالیتهای مربوط به اکتشاف و استفاده دولت ها از فضا را اداره و کنترل می کند. نظریه پردازان OST را اینگونه تفسیر کرده اند: ساختار یا بخش اولیه کنترل و اداره فعالیتهای فضایی.[۹] که این خود موجب استقرار یک هنجار کلی تحت عنوان استفاده های صلح آمیز از فضا می شود.[۱۰]این معاهده را نیز می توان اینچنین تعریف کرد: “یک نقطه عطف چشمگیر درتلاش های بشر برای کنترل استفاده از سلاح های اتمی وسایر سلاح های تخریب جمعی و جلوگیری از درگیریهای نظامی دراجرام آسمانی. زد الیس رکس[۱۱] و کاترین واد[۱۲]با توجه به ارزیابی این معاهده سه هدف از بطن این معاهده استنباط کرده که این اهداف حفظ شده و ارتقاء یافته اند.[۱۳] این اهداف عبارتنداز :

الف) گارانتی و تضمینی که فضا از جمله ماه و سایر اجرام آسمانی به عنوان میراث مشترک بشریت بوده و خواهند بود.

ب) توسعه و بهبود عملکرد –مشترک،واعتماد بین دولتهای که فضا را کشف کردند.

ج)جلوگیری از گسترش سلاح درفضا.

هدف سوم یعنی ممنوعیت و جلوگیری از گسترش سلاح ها درفضا، مطلبی است که این پایان نامه بر روی آن تمرکز دارد.

درمقدمه این معاهده غیر نظامی سازی فضا بطور جامع و کامل بیان شده و پذیرفته شده است. همچنین دراین معاهده ذکر شده است که قطعنامه ۱۱۰ IIمجمع عمومی سازمان ملل مورخ ۳ نوامبر ۱۹۴۷ که تبلیغات طراحی شده و یا احتمالی برای تحریک و یا تشویق بعضی از تهدیدها علیه صلح‏، نقض صلح و یا فعالیت های تجاوزکارانه را محکوم می کند، قابل اجرا درفضا نیزخواهد بود.

مفادی که سلاح های ضدماهواره را دراین معاهده (ost) تحت تأثیر قرار می دهد عبارتند از:

مواد سوم و چهارم و نهمOST ، موادی هستند که تأثیر مستقیم بر پیشرفت و آماده سازی و استفاده از سلاح های ASAT دارند. به ویژه ماده سوم این معاهده طرفین پیمان را متعهد به این می کند که” فعالیت های دولت های عضو این پیمان درکشف و استفاده از فضا ازجمله ماه و سایر اجرام آسمانی، درچارچوب قوانین بین المللی، از جمله منشور سازمان ملل و در راستای حفظ صلح و امنیت بین المللی و ترویج تفاهمات و همکاری های بین المللی باشد”. ازمیان قوانین قابل اجرا در فعالیت های فضایی می توان به ماده ۲بند۳  وهمچنین به ماده ۲ بند ۴منشور سازمان ملل متحد اشاره داشت. ماده (۳) ۲ منشور سازمان ملل،” دولت ها را به برقراری مذاکرات بین المللی صلح آمیز دعوت و راهنمایی می کند بطوری که عدالت و صلح وامنیت جهانی به خطر نیفتد”. ماده (۴) ۲ منشور نیز” دولت ها را از تهدید یااعمال زور و نیرو….. به هرروشی که مغایر با اهداف منشور است برحذر می دارد”[۱۴].ماده چهارم OST یک ممنوعیت واضح و شفاف برعلیه قراردادن هرشیء حامل سلاح های هسته ای یا سلاح های تخریب جمعی درمدار اطراف زمین، ایجاد نموده است. این ماده بیان می کندکه ماه وسایر اجرام آسمانی باید توسط دولت های عضو به گونه ای مورد استفاده قرار گیرد که تهدیدی علیه صلح و امنیت جهانی نباشد. برطبق این ماده “ایجاد و برقراری پایگاههای نظامی تأسیسات و استحکامات ،آزمایش هرنوع سلاح و برگزاری هرنوع مانور جنگی دراجرام آسمانی ممنوع می باشد”. تفسیر معقول عبارت « هرنوع سلاح» که دراین ماده(ماده ۴)مورد استفاده قرارگرفته ،بطور طبیعی ومعمول شامل سلاح هایی می شود که توانایی ASAT نیز دارند. بغیراز مواد۳و۴ معاهده OST ماده ۹ این معاهده نیز استفاده و بکارگیری سلاح های ASAT را به گونه ای تحت تأثیر قرار می دهد و بیان می کند که “اگر یکی از کشورهای عضواحساس کند فعالیت یا آزمایش طراحی شده توسط او برروی ماه و دیگر اجرام آسمانی، بطور بالقوه ناقض فعالیت های صلح طلبانه دیگر کشورهای عضو در استفاده از فضاء ماوراء جو باشد، آن دولت می بایست متعهد شود که قبل از آنکه اقدامی درزمینه این گونه فعالیت ها و یا آزمایش ها صورت گیرد، مشاوره های بین المللی لازم را انجام دهد. اگر چه روند فرآیند مشاوره شفاف و واضح دراین معاهده(OST) بیان نشده است، اما این بحث ممکن است به وجود آید که دولت هایی که توانایی ساخت و استفاده از سلاح های ASATS پیشرفته دارند باید بعداز” مشاوره های بین المللی مناسب “به کارخود ادامه دهند.

با در نظر داشتن مطالب فوق بی شک می توان گفت که یکی از اهداف معاهده فضا کنترل تسلیحاتی شدن فضا بوده که بطور مشخص شامل کنترل ASATS نیز می شود. ولی به دلیل برخی ابهامات موجود در مفاد این معاهده، میزان دقیق این محافظت واضح و شفاف نیست و از این جهت این معاهده نیاز به تجدید نظر و بازنگری دقیقی، در راستای محدودیت سلاح و کنترل فعالیت های خصمانه دارد.

۳-۱-۳-۱-ابهامات و محدودیت ها ی معاهده فضا( ost) جهت کنترل سلاح

به طور خاص ماده چهارم ost این مطلب را بیان می کند که” قرار دادن هر شی ای که حامل سلاح های هسته ای یا هر نوع سلاح دیگر تخریب جمعی، درمدار اطراف زمین، ماه و دیگر اجرام آسمانی، به هر روشی توسط دولت های عضو این پیمان ممنوع می باشد”. همچنین ماه و سایراجرام آسمانی می بایست توسط تمام دولت های عضو این پیمان منحصرا جهت اهداف صلح طلبانه مورد استفاده قرارگیرند. ایجاد و برقراری پایگاههای نظامی، تأسیسات و استحکامات، آزمایش هرنوع سلاح و اجرای مانورهای نظامی دراجرام آسمانی ممنوع می باشد. هرچند بانگرش سرسختانه به این ماده استفاده از پرسنل نظامی برای تحقیقات علمی یا سایر اهداف صلح آمیز باید منع شود ولی درصورتی که  این ماده استفاده از پرسنل نظامی راجهت اکتشافات و اهداف صلح آمیز منع نکرده است. با در نظرگرفتن موادی از معاهده OST از جمله ماده ۴ که به نوعی استفاده از سلاح در فضا را بطور مبهم و غیرواضح ممنوع می کند، می توان به راحتی تشخیص داد که این معاهده دارای نواقص و تضادهای  بسیاری است که جدال های تفسیری متعددی را ایجاد می کند. باید این نکته را مد نظر قرار داد که هدف این معاهده ارائه مطالب کلی در استفاده از فضاء ماوراء جو می باشد. ماده چهارم این معاهده یک ممنوعیت شفاف برعلیه قراردادن و نصب هر شیء درحال گردش به دور زمین که حامل سلاحهای هسته ای یا هرنوع سلاح های تخریب جمعی ایجاد کرده است و می توان فرض کرد که سلاح های چرخشی بکار رفته در سلاح های هسته ای، براساس عبارت بکار رفته دراین ماده “شی های حامل سلاح های هسته ای” نیزمشمول منع این ماده شوند. اما مفاداین ماده (ماده ۴) ASATs وابسته به زمین یا ASATs که از انفجارهای وسیع یا سایر وسایل برای تخریب هدف استفاده می کنند رامحدود نکرده است. باید درنظر داشت که این ماده خلع سلاح جزئی و نا تمام رابیان می کند.

 متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزییات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل